İTÜ Ayazağa Yerleşkesi için Afete Duyarlı Açık-Yeşil Alan Planlama ve Tasarım Rehberi Oluşturulması
Şubat 2023’te yaşanan deneyimler, sürdürülebilir afet yönetimi ve afete duyarlı mekansal planlama ve tasarım çalışmalarının dirençli kentler yaratabilmek için kritik role sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu çalışma mekansal planlama ve tasarım disiplinlerinden biri olan peyzaj mimarlığı bağlamında, yüksek deprem tehlikesi altında bulunan ama aynı zamanda hızla değişen-gelişen, değişirken de açık-yeşil alanlarını yitiren İstanbul kenti için yeni bir yaklaşım geliştirmeyi hedeflemektedir.
İstanbul kentinde farklı işlevlere sahip kentin içerisine dağılmış çok sayıda kampüs alanı bulunmaktadır. Kampüs açık-yeşil alanlarının afete duyarlı şekilde planlanıp tasarlanması durumunda, kentsel ölçekte bir kampüs ağ sisteminden bahsetmek mümkün olabilecektir. Bu çalışma, kentsel ölçekten, kampüs kümelenme ölçeğine ve İTÜ Ayazağa Yerleşkesine varan 3 ölçekli bir kurguda afete duyarlı kampüs açık- yeşil alan planlaması ve tasarımını ele almaktadır. Belirlenen temel amaç, İTÜ Ayazağa Yerleşkesi için Afete Duyarlı Peyzaj Planlama ve Tasarım Rehber Önerisinin Geliştirilmesidir. Çalışmanın alt amaçları; “İstanbul kentinin kampüsler bağlamında afet yönetimine dair potansiyelinin ortaya koyulması”, “İTÜ Ayazağa Yerleşkesinin Kentsel Kampüs Kümelenme sistemi içerisindeki potansiyelinin saptanması” ve “İTÜ Ayazağa Yerleşkesi için afete duyarlı peyzaj planlaması ve tasarımına yön verecek parametrelerin - yöntemlerin ortaya koyulmasıdır”.
Bu amaçlar çerçevesinde, CBS teknolojisi, uzman anketleri, Çok Kriterli Karar Verme Süreçleri (ANP ve Basit Toplamlı Ağırlıklandırma) ve Uygunluk Analizlerinden yararlanılarak kampüs ölçeğindeki çalışmalara inilmekte, afete duyarlı açık-yeşil alan tipolojileri belirlenerek ilgili tasarım yaklaşım ve stratejileri geliştirilmektedir.
Ülkemizde kampüs açık yeşil alanlarını afet yönetim sistemine entegre eden bir rehber çalışması bulunmamaktadır. Bu bağlamda, proje sadece İTÜ Ayazağa Kampüsü ve İstanbul Kenti için değil, deprem tehlikesi altında bulunan diğer kentler ve kampüsler için de dirençliliğin temininde fayda sağlayacaktır.